در حقیقت قرآن به چندین صفت فرشتگان اشاره می کند :

نخست آنکه هر کدام رتبه و منزلتی دارند که از آن تجاوز نمی کنند .

دیگر اینکه آنها دائماً آماده اطاعت فرمان خدا در عرصه آفرینش و اجرای اوامر او در پهنه عالم هستی هستند، این سخن شبیه چیزی است که در آیه ۲۶ و ۲۷ سوره انبیاء آمده است که می فرماید” بل عباد مکرمون لا یسبقونه بالقول و هم بامره یعملون””آنها بندگان شایسته خدا هستند که در سخن از او پیشی نمی گیرند و فرمان او را عمل می کنند.

سوم اینکه آنها پیوسته تسبیح خدا می گویند و او را از آنچه لایق مقامش نیست منزه می شمرند. از آنجایی که این دو جمله ” انا لنحن الصافون و انا لنحن المسبحون”[۱] از نظر ادبیات عرب مفهومش “حصر” است، بعضی از مفسران از آن چنین استفاده کرده اند که فرشتگان با این عبارت می خواهند بگویند تنها ما مطیع فرمان خدا هستیم و تسبیح کننده واقعی او مائیم، اشاره به اینکه “اطاعت” و “تسبیح” بنی آدم در برابر کار فرشتگان چیز قابل ملاحظه ای نیست.

در حدیثی از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می خوانیم :” خداوند فرشتگانی دارد که از آغاز آفرینش آنها تا روز رستاخیز برای خدا سجده می کنند و در آن روز سر از سجده بر می دارند و می گویند( ما عبدناک حق عبادک) یعنی ما حق عبادت تو را انجام ندادیم “!

آیه “الملائکه و هم لا یستکبرون”[۲]اشاره به وضع حال فرشتگان است ، که آنها در خضوع و سجده در پیشگاه حق کمترین استکبار را به خود راه نمی دهند.

لذا بلافاصله بعد از آن به دو قسمت از صفات آنها تاکیدی است بر نفی استکبار اشاره کرده و می فرماید:” یخافون ربهم من فوقهم”” آنها از مخالفت پروردگارشان که حاکم بر آنها است می ترسند” و ” ویفعلون ما یومرون””و آنچه را ماموریت دارند به خوبی انجام می دهند”[۳]، همانگونه که در آیه ۶ سوره تحریم درباره گروهی از فرشتگان می خوانیم “لا یعصون الله ما امرهم و یفعلون ما یؤمرون””آنها در اطاعت فرمان خدا سرپیچی نمی کنندو آنچه را دستور داده شده انجام می دهند”

[۱] صافات – ۱۶۵و۱۶۶

[۲] نحل – ۴۹

[۳] نحل – ۵۰

مطالعه بیشتر:

فرشتگان (قسمت اول)

 چهار فرشته مقرب (قسمت دوم)

ملک الموت (قسمت سوم)

فرشتگان و جنگ بدر (قسمت چهارم)

جبرئیل یا روح خدا (قسمت پنجم)

هاروت و ماروت (قسمت هفتم)

بارگذاری فایل BGL دیکشنری Babylon برای آشنایی با فرشتگان (قسمت هشتم)

رقیب و عتید (قسمت نهم)

آیا فرشتگان مونث هستند؟ (قسمت دهم)