واگذار کردن سهام یا Vesting در ایران
یکی از نکات بسیار مهم در به ثمر رسیدن استارتاپ ها ایجاد شراکت بین افراد است، شراکتی که باید طبق اصول قانونی هر کشور در همان کشور ایجاد و حمایت گردد. واگذاری سهام با توافقات قبلی یا بعدی امری جدید است که در عالم حقوقی با عنوان Vesting شناسایی می گردد. در واقع توافق برای واگذاری سهام به شرکا این امکان را به آنان می دهد تا بتوانند با قوت قلب بیشتری تمام تمرکز و توان خود را برای رشد استارتاپ هزینه نمایند و مطمئن باشند این هزینه و پشت کار با ضمانت سهام و تقسیم سود پشتیبانی می شود. توافق برای واگذاری سهام با استانداردی ۴ ساله اتفاق می افتد به گونه ای که افراد طبق توافقی، شرط می کنند تا به گونه ای خاص سود و زیان حاصله را میان خود تقسیم نمایند و با این توافق بستری را برای تلاش همه جانبه همه شرکا ایجاد می کنند.
اما همانگونه که می دانیم به علت خاص بودن قوانین کشورمان در عدم بروزرسانی قوانین و همگام نبودن قوانین تجاری با قوانین و قواعد بین المللی همواره برای راه اندازی برخی از تاسیسات حقوقی غربی و رایج در داخل کشور با موانعی رو برو هستیم، به طور مثال در ایران امکان ایجاد شرکت توسط یک شخص وجود ندارد و در بهترین شرایط باید دو شخص شرکت و شراکت خود را با موضوعی خاص به ثبت برسانند تا بتوانند در قالب یک شخصیت نوظهور حقوقی فعالیت نمایند.
اما به راستی چه راهکاری برای ایجاد توافق واگذاری سهام یا همان Vesting در ایران وجود دارد؟
جواب به این سوال کمی دشوار است اما می توان با راه حل های حقوقی تا اندازه ای به هدف نزدیک شد. برای این امر ابتدا لازم است اشخاص و شرکای استارتاپ قبل از ایجاد یک شرکت تفاهم نامه ای را با یکدیگر ایجاد نمایند و آن را به عنوان یک سند مادر در دفتر اسناد رسمی به ثبت برسانند و اوضاع و احوال و نحوه تقسیم سود و زیان حاصل از فعالیت های خود را در آن مشخص نمایند و برای ایجاد و راه اندازی فعالیت های حقوقی خود توافقی برای ثبت و راه اندازی یک شرکت نمایند و در واقع شرکت را فقط ابزاری برای رسیدن به اهداف خود بدانند. در این هنگام باید تمام موفقیت های ایجاد شده در شرکت سریعا توسط صلح نامه های رسمی به شرکا منتقل گردد و همواره شرکت به عنوان یک شخصیت حقوقی فاقد اعتبار گردد به گونه ای که ورود و خروج سهامداران هیچ سود و زیانی برای شرکت ایجاد ننماید. البته طبیعتا تداوم این روال برای مدت طولانی بسیار سخت خواهد بود برای همین باید دو نکته مهم را در نظر گرفت نخست اینکه می توان طبق استاندارد عرفی جهانی این روال را فقط برای ۴ سال ادامه دادو بعد از طی این زمان تمام مالکیت های منفک شده به صورت متحد به شرکت منتقل گردد و دوم آنکه برای مدیریت این امور از یک شخص متخصص مدیریت حقوق دیجیتال استفاده نمود.
درواقع فرد متخصص در مدیریت حقوق دیجیتال با فراهم کردن اسناد، تفاهم نامه ها، توافق نامه ها و حتی قراردادها بستری را ایجاد خواهد کرد تا افراد در زیر یک چتر قانونی بتوانند به فعالیت های خود در خصوص توسعه استارتاپ خود عمل نمایند، هرچند این روال و روش به هیچ عنوان یک Vesting به حساب نخواهد آمد اما می تواند تا اندازه بسیار زیادی اهداف آن را محقق نماید و بستر سوء استفاده از زحمات شرکا را به حداقل ممکن کاهش دهد.
لذا در پایان مجددا پیشنهاد می گردد قبل ایجاد و تاسیس یک شرکت حتما توافق نامه هایی به صورت سند مادر تدوین و فی مابین شرکا امضا نمایید و مطابق با اهداف مشخص شده در این سند مادر به فعالیت های تجاری و علمی خود بپردازید و مطمئن باشید تمامی پیش بینی های لازم توسط یک متخصص و مشاور امین به شما داده شده و مطابق آن نیز عمل شده باشد. در صورت پیش بینی تمامی این مسائل پس بنا به فرموده خداوند به خدا توکل کنید که به یقین خداوند امیدآفرین، نیروبخش و باعث تقویت اراده و تحکیم مقاومت و پایمردى شما خواهد بود. انشاءالله