ولنگاری فضای مجازی یعنی چه؟
برای تبیین معنای ولنگاری در فضای مجازی که چندی است موردتوجه قرارگرفته است باید چند نکته را به‌صورت مختصر بیان نمود:
- ما در حقوق اصلی داریم که بیان می‌کند «الفاظ عقود محمول است بر معانی عرفیه» درواقع می‌توان گفت الفاظ محمول است بر معانی عرفیه، یعنی معنای عرفی الفاظ می‌تواند در تبیین و تعیین منظور نقش بی‌بدیلی را ایفا نماید.
- ولنگاری به معنای بی‌بندوباری است و هرگاه نتوان از اصول و قواعد منسجمی برای یافتن علت یک معلول به‌صورت منطقی استفاده نمود، نتیجه آن می‌شود که آن عمل موصوف به‌صورت بی‌قیدوبند و بی‌بندوبار به ظهور و بروز رسیده است.
- فضای مجازی نیز دارای معنای بسیار موسعی است که البته امروزه در نظام قانون‌گذاری ایران مسامحتا از آن به معنای فضای سایبر استفاده می‌گردد و اصولاً این فضا نیز مانند دیگر فضاهای موجود دارای استقلال وجودی است و بر پایه گزاره‌هایی (فنی – سیاسی – حقوقی) ایجادشده است.
درنتیجه ولنگاری در فضای مجازی یعنی بی‌قیدوبند بودن رفتارها و عمل‌ها در این فضا بدون وجود هیچ قاعده و اصلی، یعنی بدون شناسایی هیچ‌گونه چارچوب حقوقی و قانونی به فعالیت‌های متنوع پرداخته شود، ازاین‌رو باید دو معنای حقوق و قانون را نیز با یکدیگر مقایسه نمود:
- حقوق به معنای زیرساخت تفکری و ایدئولوژیکی است که بر مبنای آن می‌توان قواعد و چارچوبی را برای زیست اجتماعی و حتی فردی در نظر گرفت و بر اساس آن می‌تواند قانون را تدوین نمود.
- قانون نیز مجموعه قواعدی است که بر اساس حقوق و زیرساخت‌های تبیین شده تدوین و برای اجرا تصویب می‌گردد، قانون همواره حقوق را محدود می‌کند و قسمتی از آن را به منصه ظهور می‌رساند.
و اما هر قانونی که به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم و با اخذ نظر از کسانی که می‌خواهند به آن تن دردهند تصویب گردد خود دارای روح و جسمی‌ای است که باید آن را به‌درستی شناخت.
- روح قانون درواقع سیاست اجرا، سیاست و چینش تصمیم‌گیری، هدف کلی و کلان قانون است.
- جسم قانون نیز نحوه اجرا، چگونگی تصمیم‌گیری و مأموریت هدفمند قانون را شامل می‌شود.
بی‌تردید باید ولنگاری در فضای مجازی را با صیانت از مردم در تمامی ابعاد خود مورد مداقه قرار داد و البته به نظر می‌رسد پیش‌نویس طرح قانون حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی با تمام ایرادات شکلی (جسمی) خود دارای روحی متعالی در این حوزه است که البته به‌صورت ناقص و بدون در نظر گرفتن نظرات کارشناسی همه ذینفعان تدوین‌شده است، این بدان معنی نیست که باید این طرح به‌کلی از دستور کار خارج شود، بلکه این بدان معنا است که باید تمامی ذینفعان در قالب انجمن‌ها، اتحادیه‌ها، اتاق‌ها و کمیته‌ها به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم در تبیین و تدوین این طرح همکاری نموده و فضای تعامل و تعادل در آن را بر اساس آنچه امروزه هست و باید باشد طراحی و سپس به اجرا درآورند.