شورای نگهبان نهادی “قانونمند” است نه “مصلحت‌اندیش”

زمان مطالعه: 2 دقیقه

“محمد جعفر نعناکار” در گفتگو با خبرنگار حقوقی قضایی باشگاه خبرنگاران، با اشاره به اصل ۹۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران اظهار داشت: شورای نگهبان وظیفه خطیر نظارت بر انتخابات ریاست جمهوری را به عهده دارد و این نظارت تا آنجاست که در اصل ۱۱۸ قانون اساسی نیز به طور ویژه به آن پرداخته شده است.

این مشاور حقوقی تصریح کرد: صلاحیت شورا در نظارت انتخابات ریاست جمهوری نظارتی استصوابی است و شامل تمام عملیات و مراحل انتخابات از نامزدی تا تایید صلاحیت و حتی زمان برگزاری انتخابات می‌شود.yjc

وی با بیان اینکه شورای نگهبان نهادی قانونمند است نه مصلحت‌اندیش ادامه داد: شورا موظف است طبق تکلیفی که در بند ۹ اصل ۱۱۰ قانون اساسی بر وی گذاشته شده صلاحیت نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری را بر اساس ویژگی‌های اصل ۱۱۵ بررسی، احراز و اعلام رسمی کند.

نعناکار با بیان اینکه پس از سپری شدن ۱۰ روز از تاریخ شروع به بررسی نمودن اسناد جهت احراز صلاحیت‌ها توسط شورای نگهبان بالاخره اسامی داوطلبینی که صلاحیت آنان برای اخذ کرسی ریاست جمهوری احراز شده است، به طور رسمی اعلام شد، گفت: از زمان اطلاع‌رسانی رسمی وزارت کشور نامزدها به مقام کاندیداتوری ارتقاء یافته و می‌توانند به صورت رسمی تبلیغات خود را طبق اصول قانونی شروع و تا ۲۴ ساعت مانده به روز انتخابات ادامه دهند.

این حقوقدان با بیان اینکه شجاعت شورای نگهبان در این دوره از انتخابات امری ستودنی است، اظهار داشت: بسیاری از تحلیلگران احتمال مصلحت‌اندیشی شورای نگهبان را جهت احراز صلاحیت‌ها عنوان می‌نمودند و برخی معتقد بودند که ممکن است این مصلحت‌اندیشی حاجب از قانونگرایی شود، اما مشاهده کردیم شورای نگهبان طبق وظیفه ذاتی و قانونی خویش تنها به وظیفه قانونی خویش عمل نمود و کوچکترین تزلزلی به خویش راه نداد.

این کارشناس ارشد حقوق بین‌الملل با اشاره به توحّق شورای محترم نگهبان و تکلیف هریک از کاندیدا و مردم گفت: تمکین نظر شورای نگهبان توسط داوطلبین ریاست جمهوری که صلاحیت آنان در این مرحله احراز نشده لازم و ضروری است، همچنین تکلیف آحاد ملت جهت شرکت در انتخابات برای حماسه‌آفرینی با این رویکرد که ملت حق و حتی تکلیف قانونی و شرعی دارد که از میان کاندیداها اصلح را شناسایی و سکان هدایت کشور را به او بسپارند نیز از وظایف اصلی مردم است.

این حقوقدان در پایان خاطرنشان کرد: این دو حق و تکلیف که توأمان با یکدیگر ایجاد و همپوشانی دارد سبب خواهد شد تا ملت بتواند سرنوشت ۴ ساله خود را با استعانت از الطاف الهی رقم زده و یک بار دیگر سربلندی کشور را از آن جهت که مشروعیت و اقبال عمومی دارد را به رخ جهانیان برساند.

انتهای پیام/

لینک خبر

 

درایه القانون!

زمان مطالعه: 5 دقیقه

یکی از ویژگی های علم حقوق قابلیت بسیار بالا و منعطف آن برای تفسیر می باشد و یکی از آسیب های جدی که ما را تهدید می نماید همین قابلیت بالای انعطاف است که گاه موجب برداشت های بسیار نادرست و خارج از چارچوب حقوقی و اصول مسلم این شاخه از علم می باشد.
متاسفانه در کشور عزیزمان به علت نوع بافت فرهنگی و نگاهی که به این علم صورت می پذیرد هر کس خود را حق به تفسیر می داند پیش از آنکه حتی معنی برخی از کلمات و عبارات حقوقی را دانسته باشد.
چندی پیش اتفاقی در وزارت کشور و در خصوص همراهی ریاست جمهوری با یکی از داوطلبین جهت ثبت نام رخ داد که مورد توجه تمام رسانه ها و سیاست مداران، حقوقدانان، نهادهای نظارتی و حاکمیتی و حتی عامه مردم قرار گرفت، حرکتی که موافقان و مخالفان زیادی را نیز در پی داشت به گونه ای که چندین نهاد حکومتی در این خصوص موضع گرفتند و اظهار نظر نیز نمودند.
اما آیا به راستی همراهی و حمایت شخص احمدی نژاد در زمان ثبت نام طبق مُر قانون جرم و تخلف قانونی است؟ اگر بله چرا و چگونه؟

همانگونه که پیش از این نیز گفتم ویژگی علم حقوق امکان تفسیر نمودن آن است، به عنوان یک کارشناس ارشد حقوق بین الملل و وکیل دادگستری من نیز خود را صالح به تفسیر قانون میدانم و البته امیدوارم با انصاف بتوانم این موضوع را تحلیل و نتیجه ای درست از آن به بدست بیاورم و از این جهت به خدا توکل می کنم.

مستندات قانونی:

– طبق اصل ۱۲۱ قانون اساسی: رئیس جمهور خود را وقف خدمت به مردم و اعتلای کشور، ترویج دین و اخلاق، پشتیبانی از حق و گسترش عدالت مینماید او باید از آزادی و حرمت اشخاص و حقوقی که قانون اساسی برای ملت شناخته است حمایت نماید.

– طبق اصل ۱۱۸ قانون اساسی: مسوولیت نظارت بر انتخابات ریاست جمهوری طبق اصل نود و نهم بر عهده شورای نگهبان است.

– طبق ماده ۳ قانون انتخابات ریاست جمهوری: وزارت کشور موظف است سه ماه قبل از پایان دوره چهارساله ریاست جمهوری مقدمات اجرای انتخابات دوره بعد را فراهم و با رعایت‌اصول ۱۱۹ و ۱۳۱ قانون اساسی مراتب برگزاری انتخابات و تاریخ شروع ثبت نام داوطلبان ریاست جمهوری را با استفاده از وسایل ارتباط جمعی به‌اطلاع عموم برساند.

– طبق ماده ۸ قانون انتخابات ریاست جمهوری: نظارت بر انتخابات ریاست جمهوری به عهده شورای نگهبان می‌باشد. این نظارت عام و تمام مراحل و در کلیه امور مربوط به انتخابات‌جاری است.

– طبق ماده ۳۸ قانون انتخابات ریاست جمهوری: بلافاصله پس از صدور دستور شروع انتخابات از طرف وزارت کشور، فرماندار دستور تشکیل هیأتهای اجرایی را به بخشداران صادر‌نموده و موظف است ظرف سه روز هیأت اجرایی انتخابات شهرستان را به ریاست خود و عضویت رییس ثبت احوال و دادستان یا نماینده وی و ۸ نفر‌از معتمدین تشکیل دهد.

– طبق ماده ۵۵ قانون انتخابات ریاست جمهوری: داوطلبان ریاست جمهوری یا نمایندگان تام‌الاختیار آنها که رسماً معرفی شده باشند باید ظرف پنج روز از تاریخ انتشار دستور شروع‌انتخابات به وزارت کشور مراجعه نموده و پرسشنامه را پس از دریافت و تکمیل همراه با چهار برگ فتوکپی کلیه اوراق شناسنامه و دوازده قطعه عکس۴×۶ از آخرین عکس خود را که همان سال گرفته باشند به وزارت کشور تسلیم و رسید دریافت دارند.

– طبق ماده ۵۷ قانون انتخابات ریاست جمهوری: شورای نگهبان ظرف پنج روز از تاریخ وصول مدارک داوطلبان به صلاحیت آنان رسیدگی و نظر خود را صورت جلسه نموده و یک‌نسخه از آنرا به وزارت کشور ارسال می‌دارد.

– طبق ماده ۶۶ قانون انتخابات ریاست جمهوری: فعالیتهای انتخاباتی نامزدهای ریاست جمهوری رسماً از تاریخ اعلام اسامی آنان به وسیله وزارت کشور آغاز و تا ۲۴ ساعت قبل از شروع‌اخذ رأی خاتمه می‌پذیرد.

– طبق ماده ۷۳ قانون انتخابات ریاست جمهوری: مقامات اجرایی و نظارت انتخابات حق تبلیغ له یا علیه هیچیک از داوطلبان انتخاباتی را نخواهند داشت. تخلف از این قانون جرم‌محسوب می‌شود.

– طبق ماده ۹۳ قانون انتخابات ریاست جمهوری: در اجرای صحیح اصل ۹۹ قانون اساسی و حفظ بی‌طرفی کامل، ناظرین شورای نگهبان موظفند در طول مدت مسئولیت خود، بی‌طرفی‌کامل را حفظ نمایند و ابراز جانبداری ناظرین به هر طریقی از یکی از کاندیداها جرم محسوب می‌شود.

– تبصره یک ماده واحده قانون اصلاح ماده واحده الحاقی به قانون انتخابات مصوب ۱۳۷۰ مجلس شورای اسلامی: اعلام نظر شخصیتها در تأیید کاندیداها به شرطی مجاز است که بدون عنوان و مسئولیت آنها باشد و مدرک کتبی مربوط به امضای آنان تسلیم هیأت اجرایی انتخابات شده باشد.

تعاریف قانونی:

۱- داوطلب: آنگونه که از قانون برداشت می شود، مطابق مواد ۳، ۵ و ۵۷ قانون.ا.ر.ج، اشخاصی که فقط نام نویسی نموده اند و هنوز مورد تایید شورای نگهبان قانون اساسی قرار نگرفته اند داوطلب نامیده می شوند، بدیهی است داوطلب ها باید مورد تایید شورای مذکور قرار بگیرند.

۲- نامزد: مطابق ماده ۶۶ قانون.ا.ر.ج نامزد کسی است که داوطلبی او از جانب وزارت کشور به شورای نگهبان معرفی شده باشد و این شورا وی را حائز شرایط قانونی تشخیص داده و نام وی را به صورت کتبی به وزارت کشور اعلام نماید.

۳- کاندیدا: مطابق ماده ۶۶ و ماده ۹۳ قانون قانون.ا.ر.ج کاندیدا شخصی است که که پس از اعلام نامزدی وی از طریق شورای نگهبان امکان میابد تبلیغات رسمی خود را آغاز نماید.

۴- مجری: بی تردید با عنایت به مواد متعدد قانون.ا.ر.ج از جمله مواد ۲۰، ۲۱، ۲۲، ۲۳، ۲۴ و حتی ۳۸ مجری برگزاری انتخابات ریاست جمهوری وزارت کشور است.

۵- ناظر: طبق اصل قانون اساسی ناظر در انتخابات ریاست جمهوری فقط و فقط شورای نگهبان تعیین شده است.

تحلیل:

با توجه به موادی که قبلا ذکر آن رفت، باید توجه نمود که محمود احمدی نژاد به ما هو محمود احمدی نژاد می تواند راسا از هر داوطلب ریاست جمهوری حمایت نماید، هرچند که برخی معتقدند که شخص حقیقی محمود احمدی نژاد حامل شخصیت حقوقی ریاست جمهوری است، اما با توجه به اظهار رسمی شخص حقیقی وی او در زمان مشایعت داوطلب مورد حمایت خود حامل شخصیت حقوقی ریاست جمهوری نبوده است و در واقع به عنوان شخصیت حقیقی خود در وزارت کشور حضور بهم رسانده است . از طرف دیگر آنچه که طبق قانون جرم انگاری شده است حمایت مقامات نظارتی و اجرایی دست اندر کار انتخابات ریاست جمهوری است که در زمان تبلیغات رسمی اتفاق می افتد در حالی که محمود احمدی نژاد در مرحله داوطلبی حمایت خود را ابراز نموده است حال آنکه طبق ماده ۷۳ قانون.ا.ر.ج رئیس جمهور اصولا دخالتی در امر انتخابات ندارد، حال آنکه ممکن است رئیس جمهور برای شرکت در دوره دوم انتخابات ریاست جمهوری نام نویسی نماید و داوطلبی خود را اعلان نماید که در این صورت طبق مغالطه حقوقی خواهند گفت حضور و هر اقدام رئیس جمهور تبلیغات است که این امری ناصحیح به شمار می رود. در واقع مقام ریاست جمهوری منصرف از نظارت و اجرا است، زیرا که خود رئیس جمهور امکان انتخاب شدن مجدد را داراست هرچند که این امر فقط برای دو دوره متصور باشد. نکته مهم دیگر در خصوص تبلیغات و حمایت اشخاص دولتی در این نکته می باشد که این حمایت اشخاص دولتی و نظارتی که اصولا اقدام محمود احمدی نژاد در آن نمی گنجد زمانی محقق است که تبلیغات رسمی آنان بعد از نامزدی و در مرحله کاندیداتوری اتفاق بیافتد و نه در زمان داوطلبی، چرا که شاید داوطلبان در مرحله احراز شرایط اصولا تایید صلاحیت نشوند و این امر حمایت، حرکتی کاملا قانونی و پیش از اعلام کاندیداتوری است، چرا که در زمان داوطلبی رخ داده است.

با توجه به توضیحات بالا نمی دانم چرا برخی از اشخاص حقیقی و حقوقی مطرح در جامعه با خلط کردن مباحث، جو سازی ها و مغالطه های حقوقی سعی در مجرم نشان دادن محمود احمدی نژاد دارند، هرچند که حتی اگر قبول به مجرمیت به فرض های دیگر کنیم، باز نیز اخذ چنین مواضعی در مقابل شخصیت ریاست جمهوری از آن بابت که شخص حقوقی ایشان مطرح است امری مذموم و در راستای متشنج کردن جامعه می باشد، جامعه ای که بیش از هر چیز در این مقطع حساس تاریخی نیازمند وحدت، آرامش و همگرایی است.

خوشحال خواهم شد نظرات حقوقی، مستند و مستدل شما را نیز بدانم و در صورت تحلیل اشتباه خود آنرا اصلاح نمایم.انشاءالله

 

لینک خبر در خبرگزاری باشگاه خبرنگاران

لینک خبر در خبرگزاری جمهوری اسلامی

روزنامه ایران مورخ ۲۹ اردیبهشت ماه ۱۳۹۲ – صفحه ۲۹

 

 

“شهادت” در محضر دادگاه را جدی بگیریم

زمان مطالعه: 3 دقیقه

به گزارش خبرنگار حقوقی قضایی باشگاه خبرنگاران،شهادت کذب از جمله جرایم علیه اجرای عدالت قضایی و از موانع عدالت قضایی می‌باشد.

شاهد که به دادگاه مراجعه می‌کند با اداء شهادت کذب نزد مقامات رسمی دادگاه موجبات تضییع حقوق افراد و جامعه را فراهم می‌نماید جدا از اینکه شهادت بنحو کذب از نظر شرعی حرام و اخلاقی مذموم است.yjc

از قدیم‌الایام تاکنون عمل مذکور جرم‌انگاری شده و مجازات‌هایی بر آن تعیین شده است، لذا ” محمد جعفر نعناکار” کارشناس ارشد حقـوق بین‌الملل و وکیل دادگستری به تمام سوالات باشگاه خبرنگاران در این زمینه پاسخ داده که در ادامه می‌خوانید.

باشگاه خبرنگاران: شهادت در دادگاه چه معنایی دارد؟

همانگونه که می‌دانید طبق ماده ۱۲۵۸ قانون مدنی ادله اثبات دعوی به ۵ بخش تقسیم می شود که عبارتند از اسناد، اقرار، سوگند، شهادت و امارات، شهادت خبری است که نه به نفع خود و نه به ضرر خبر دهنده است بلکه به نفع و ضرر دیگران است و از این بابت با ادعا و اقرار متفاوت می باشد.

باشگاه خبرنگاران: ادله اثبات دعوی در ارتباط با اصل شهادت چیست؟

طبق قانون آئین دادرسی مدنی در خصوص ادله اثبات دعوی در خصوص دعاوی مدنی که می‌توان به اصل شهادت یا همان گواهی استناد جست عبارتند از: اصل طلاق و اقسام آن و رجوع در طلاق و نیز دعاوی غیر مالی از قبیل مسلمان بودن ، بلوغ ، جرح و تعدیل، عفو از قصاص ، وکالت ،‌وصیت که گواهی دو مرد کفایت می‌کند و همچنین دعاوی مالی یا آنچه که مقصود از آن مال می‌باشد از قبیل دِ‌ین ، ثمن مبیع ، معاملات ، وقف ، اجاره ، وصیت به نفع مدعی، غصب، جنایات‌خطائی و شبه عمد که موجب دیه است با گواهی دو مرد یا یک مرد و دو زن اثبات‌پذیر است و در خصوص دعاوی که اطلاع بر آنها معمولاً دراختیار زنان است ازقبیل ولادت ، رضاع، بکارت ، عیوب درونی زنان با گواهی چهار زن، دو مرد یا یک مرد‌و دو زن کفایت می‌نماید.

باید دانست قبل از ادای گواهی، دادگاه حرمت گواهی کذب و مسؤولیت مدنی آن و مجازاتی که برای آن مقرر شده است را به گواه خاطر نشان‌می‌سازد. گواهان قبل از ادای گواهی نام و نام‌خانوادگی، شغل، سن و محل اقامت خود را اظهار و سوگند یاد می‌کنند که تمام حقیقت را گفته و غیر از‌حقیقت چیزی اظهار ننمایند.

باشگاه خبرنگاران: شرایط شاهد جهت ادای شهادت چیست؟

البته بدیهی است که تشخیص ارزش و تأثیر گواهی با دادگاه خواهد بود. لذا طبق ماده ۱۵۵ قانون آئیین دادرسی کیفری شاهد باید دارای شرایطی باشد که این شرایط عبارتنمد از بلوغ، عقل، ایمان؛ طهارت مولد، عدالت، عدم انتقاد شخصی برای شهادت یا رفع ضرر از وی، عدم وجود دشمنی‌ دنیوی بین شاهد و طرفین دعوی و عدم اشتغال به تکدی و ولگردی.

باشگاه خبرنگاران: مجازات شاهد دروغگو جیست؟

در خصوص شهادت کذب و مجازات‌های آن باید عنوان نمود که مجازات جرم شهادت دروغ زمانی متصور است که ادای شهادت در دادگاه صالح و نزد مقامات رسمی صورت پذیرفته باشد. همچنین این جرم جزء جرایم مطلق و عمدی است و در صورتی که شاهد به صورت اشتباه به بیان شهادت پرداخته باشد مشمول مجازات نخواهد شد.

باید توجه داشت که در صورتی که بتوان شهادت کذب را در دادگاه صالح اثبات نمود به تبع آن حکمی که بر اساس شهادت شهود صادر گردیده است از اعتبار ساقط می‌شود و در صورتی که محکوم به در زمان صدور رای موجود باشد باید مسترد شود و اگر موجود نباشد شهود باید جبران خسارت نمایند. همچنین مجازات شهادت کذب می‌تواند سه ماه و یک روز تا دو سال حبس و یا یک میلیون و پانصد هزار تا دوازده میلیون ریال جزای نقدی باشد.

باشگاه خبرنگاران: راهکارهای مقابله با شاهد دروغگو کدام است؟

در خصوص مقابله با شهادت کذب و راه‌های مقابله با آن باید اینگونه بیان نمود که برای جلوگیری از این عمل مذموم و ناشایست می‌بایست در حوزه‌های مختلفی سرمایه گذاری کرد، تربیت حسنه فرزندان از بدو کودکی، راهکارهای جامعه شناختی، ارتقاء بهداشت حقوقی، اطلاع رسانی از مجازات‌ها و اثرات مخرب شهادت دروغ، ترویج راست‌گویی و تخصصی نمودن اخذ شهادت از شهود معرفی شده در دادگاه، ارتقاء علوم و فنون نوین پلیسی و مانند آن بخشی از راهکار هایی است که می‌تواند جلوی بخشی از شهادت‌های دروغ را بگیرد.

البته باید توجه کنیم در جامعه ما به علت نوع فرهنگ، آداب و رسوم و دیدگاه مکتبی و دینی شهادت دروغ در حداقل ممکن است هرچند که گه گاه شاهد اینچنین شهادت‌هایی نیز هستیم اما این وضع به هبچ عنوان نشان دهنده ضعف سیستماتیک نیست بلکه باید کوشید وضعیت سلامت حقوقی را ارتقاء بخشید و این امر به جزء همکاری متخصصین، مسئولین و نهادهای فرهنگی امکان پذیر نخواهد بود.

گفتگو: زهرا اسماعیلی مطلق

لینک خبر