تحلیلی بر بند ۱۲ پیش‌نویس قطعنامه شورای امنیت در خصوص مذاکرات ایران و ۱+۵
متن بند ۱۲:
تصمیم می‌گیرد، با اقدام وفق ماده ۴۱ منشور ملل متحد[۱]، که اگر شورای امنیت یک قطعنامه تحت بند ۱۱[۲] برای ادامه اجرای لغوهای بند ۷(الف)[۳] تصویب نکرد، آنگاه با اثربخشی از زمان نیمه‌شب به‌وقت گرینویچ پس از سی‌امین روز پس از دریافت اعلان مورداشاره در بند ۱۱ به شورای امنیت، تمام مفاد قطعنامه‌های ۱۶۹۶ (۲۰۰۶)، ۱۷۳۷ (۲۰۰۶)، ۱۷۴۷ (۲۰۰۷)، ۱۸۰۳ (۲۰۰۸)، ۱۸۳۵ (۲۰۰۸) و ۱۹۲۹ (۲۰۱۰) که بر اساس بند ۷(الف) لغو شده بوده‌اند، باید به همان نحوی که پیش از تصویب این قطعنامه اعمال می‌شدند، اعمال شوند و تدابیر مندرج دربندهای [۴]۷، [۵]۸ و ۱۶ تا ۲۰[۶] این قطعنامه باید لغو شوند، مگر آنکه شورای امنیت به گونه دیگری تصمیم بگیرد.
تحلیل:
بامطالعه پیش‌نویس قطعنامه شورای امنیت، ملاحظه می‌گردد جهت رفع حل اختلاف در خصوص عدم پایبندی اساسی طرفین برجام، اختلاف پیش‌آمده به شورای امنیت ارجاع گردد، در این صورت شورا باید در مورد پیش‌نویس یک قطعنامه برای ادامه اجرای لغوهای مذکور در بند ۷(الف) این قطعنامه رأی‌گیری نماید، بعلاوه تصمیم می‌گیرد که اگر، ظرف ۱۰ روز از اعلان مورداشاره در بالا، هیچ عضوی از شورای امنیت چنان پیش‌نویس قطعنامه‌ای را برای رأی‌گیری ارائه نکرد، رئیس شورای امنیت بایستی چنین پیش‌نویس قطعنامه‌ای را تسلیم کرده و آن را ظرف ۳۰ روز از زمان اعلان اشاره‌شده در بالا به رأی بگذارد و شورا قصد خود را برای در نظر گرفتن دیدگاه‌های دولتهای درگیر در موضوع و هر نظری از سوی هیئت مشورتی شکل‌گرفته در برجام، ابراز دارد، لذا باید توجه نمود شورا امنیت اگر وفق ماده ۴۱ منشور ملل متحد، یک قطعنامه تحت بند ۱۱ برای ادامه اجرای لغوهای بند ۷(الف) {به هر دلیلی} تصویب نکرد! آنگاه پس از سی‌امین روز پس از دریافت اعلان مورداشاره در بند ۱۱، تمام مفاد قطعنامه‌های ۱۶۹۶ (۲۰۰۶)، ۱۷۳۷ (۲۰۰۶)، ۱۷۴۷ (۲۰۰۷)، ۱۸۰۳ (۲۰۰۸)، ۱۸۳۵ (۲۰۰۸) و ۱۹۲۹ (۲۰۱۰) که بر اساس بند ۷(الف) لغو شده بوده‌اند، باید به همان نحوی که پیش از تصویب این قطعنامه اعمال می‌شدند، اعمال شوند! مگر آنکه شورای امنیت به گونه دیگری تصمیم بگیرد {مانند حمله نظامی}، جالب اینجاست که لغو قطعنامه‌های ۱۶۹۶ (۲۰۰۶)، ۱۷۳۷ (۲۰۰۶)، ۱۷۴۷ (۲۰۰۷)، ۱۸۰۳ (۲۰۰۸)، ۱۸۳۵ (۲۰۰۸) و ۱۹۲۹ (۲۰۱۰) که ذیل فصل هفتم منشور { اقدام در موارد تهدید علیه صلح – نقض صلح و اعمال تجاوز } صادر گردیده است با صدور این قطعنامه که باز نیز زیر همین فصل است از منظر حقوق بین‌الملل چنان اختلافی ندارد. حال‌آنکه امید آن بود که ایران به‌عنوان یکی از مدافعان و حامیان صلح بین‌المللی از ذیل این فصل درآید که متأسفانه نه‌تنها چنین اقدامی صورت نپذیرفت بلکه با تزلزل در پایه‌های قطعنامه‌های پیشین، ما قطعنامه‌ای دیگر را ذیل همین فصل پذیرفته‌ایم که به‌طور ضمنی بر ناقض بودن صلح و تهدیدآمیز بودن خود صحه گذاشته‌ایم!
پذیرفتن این قطعنامه و ارجاع آن جهت تصویب در شورای امنیت سازمان ملل که متشکل از کشورهای ظالم و غیر متوازن ازلحاظ قدرت جهانی است می‌تواند خود بستر را برای پایمال نمودن هرچه بیشتر حقوق ملت‌ها فراهم آورد. این در حالی است که ایران می‌توانست با جلب نظر جنبش ناوابستگان که امروزه ریاست آن را نیز به عهده دارد، نظر جامعه جهانی را همسو با خود در جهت پیشرفت روزافزون و ارتقاء سطح کیفی زندگی ملت‌ها هموار سازد، عدم استقبال به این پتانسیل بالقوه و وادادگی به ابرقدرت‌های در حال اضمحلال خود گامی به عقب است.
تدوین قطعنامه‌ای در این سطح بدون دخالت و اخذ نظرات حقوقدانان توانمند ایرانی کاری بس اشتباه و غیر خردمندانه بود که نه‌تنها ایران را از ذیل فصل هفتم خارج ننمود بلکه تعهدات مضاعف و یک قطعنامه دیگر را علیه ایران رقم زد. جالب آنکه با صدور قطعنامه الزام‌آور از سوی شورای امنیت به نحوی می‌توان نتیجه گرفت که رأی خانه ملت نیز چندان تأثیری در سرنوشت برجام نداشته باشد و ایضاً آنکه کنگره نیز به علت نفوذ و جایگاه خود در آمریکا می‌تواند در نظر شورای امنیت نیز به لطایف‌الحیل تأثیرگذار باشد.
سوءاستفاده قدرت‌های جهانی حاضر در شورای امنیت می‌تواند تمامی دستاوردهای برجام را زیر سؤال برده و در واپسین روزها { در هشت سال آینده}، به علل واهی سرنوشت ملت را تغییر و باعث وابستگی، سرشکستگی عقب‌ماندگی و شکنندگی اوضاع اجتماعی و اقتصادی گردد.
لذا به نظر می‌رسد در این دقایق و ساعات پایانی می‌بایست موضعی روشن، از سوی دولتمردان ایرانی اتخاذ گردد، هرچند که متأسفانه دولت تدبیر و امید اعتقادی به سخن شفاف با ملت ندارد و هرگز در این خصوص نه گزاره برگی ارائه و نه سندی را با اندیشمندان به جهت تشریک‌مساعی به اشتراک نگذاشت و رسانه‌های اجتماعی خارجی را اولی بر رسانه‌های جمعی داخلی دانست اما باز نیز به احترام آرای مردم، ما نه‌تنها امروز بلکه تا آخرین لحظه حیات این دولت و با تأسی از رفتار و کردار و گفتار رهبر عظیم‌الشأنمان در پشتیبانی از این دولت‌خواهیم ماند و به‌شرط اقتدار و صلابت و استقلال او ، از آن دفاع خواهیم کرد.
پانوشت ها:
[۱] – شورای امنیت می‌تواند تصمیم بگیرد که برای اجرای تصمیمات آن شورا مبادرت به چه اقداماتی که متضمن به کارگیری نیروی مسلح نباشد لازم است و می‌تواند از اعضای ملل متحد بخواهد که به این قبیل اقدامات مبادرت ورزند این اقدامات ممکن است شامل متوقف ساختن تمام یا قسمتی از روابط اقتصادی و ارتباطات راه‌آهن – دریایی – هوایی – پستی – تلگرافی – رادیویی و سایر وسائل ارتباطی و قطع روابط سیاسی باشد.
[۲] – تصمیم می‌گیرد، با اقدام وفق ماده ۴۱ منشور ملل متحد، که ظرف ۳۰ روز از دریافت اعلان یکی از دولتهای عضو برجام در مورد موضوعی که آن دولت عضو برجام اعتقاد دارد مصداق عدم پایبندی اساسی در مورد تعهدات وفق برجام است، شورا باید در مورد پیش نویس یک قطعنامه برای ادامهی اجرای لغوهای مذکور در بند ۷(الف) این قطعنامه رأی گیری نماید، بعلاوه تصمیم می‌گیرد که اگر، ظرف ۱۰ روز از اعلان مورد اشاره در بالا، هیچ‌عضوی از شورای امنیت چنان پیش‌نویس قطعنامه‌ای را برای رأی‌گیری ارائه نکرد، رئیس شورای امنیت بایستی چنین پیش‌نویس قطعنامه‌ای را تسلیم کرده و آن را ظرف ۳۰ روز از زمان اعلان اشاره شده در بالا به رأی بگذارد، و شورا قصد خود را برای در نظر گرفتن دیدگاه‌های دولتهای درگیر در موضوع و هر نظری از سوی هیات مشورتی شکل‌گرفته در برجام، ابراز می‌دارد.
[۳] – تصمیم می‌گیرد،تحت ماده ۴۱ منشور ملل متحد، که،به محض دریافت گزارش مذکور در بند ۵ از آژانس:الف) مفاد قطعنامه های ۱۹۶۹ (۲۰۰۶)، ۱۷۳۷ (۲۰۰۶)، ۱۷۴۷ (۲۰۰۷)، ۱۸۰۳ (۲۰۰۸)، ۱۸۳۵ (۲۰۰۸)، ۱۹۲۹ (۲۰۱۰) و ۲۲۲۴ (۲۰۱۵) باید لغو شوند؛
[۴] – بند ۷ قسمت الف در پانوشت شماره ۳ عنوان شد و بند (ب) عبارت است از : تمام دولتها باید ازبند‌های ۱، ۲، ۴ و ۵ و همچنین مفاد بندهای فرعی الف تا و بند ۶ پیوست ب در دوره های مشخص شده در هر بند یا بند فرعی تبعیت نمایند، و همچنین فراخوانده می شوند به اینکه از بندهای ۳ و ۷ پیوست ب تبعیت کنند؛
[۵] – تصمیم می‌گیرد،با اقدام وفق ماده ۴۱ منشور ملل متحد، که ده سال پس از روز توافق برجام،به نحو تعریف شده در برجام، تمام مفاد این قطعنامه باید لغو شده، و هیچکدام از قطعنامه‌هایی که در بند ۷(الف)شرح داده شد، نباید اجرا شوند، شورای امنیت رسیدگی به موضوع هسته‌ای ایران را پایان داده، و موضوع «عدم اشاعه» از فهرست موضوعاتیکه در دستورکار شورای امنیت هستند خارج می‌شود؛
[۶] – ۱۶٫ تصمیم می‌گیرد،با اقدام وفق ماده ۴۱ منشور ملل متحد، که توصیه‌های کمیسیون مشترک در خصوص طرحهای دولتها برای مشارکت در یا اجازه دادن به فعالیت‌های مرتبط با هسته‌ای بیان شده در بند ۲ پیوست ب را بررسی کند، و اینکه چنان توصیه‌هایی باید تصویب‌شده قلمداد شوند، مگر اینکه شورای امنیت قطعنامه‌ای برای رد یک توصیهی کمیسیون مشترک ظرف ۵ روز کاری از زمان دریافت آن، تصویب نماید؛ ۱۷٫ از دولتهای عضو که به دنبال مشارکت در یا صدور اجازهی فعالیت‌های بیان‌شده در بند ۲ پیوست بهستند، درخواست می کند تا طرح های خود را به شورای امنیت ارائه کنند، و قصد خود را برای به اشتراک گذاشتن چنین طرحهایی با کمیسیون مشترک ایجاد شده در برجام برای بررسی آنها، ابراز می‌دارد، و از هریک از دولتهای عضو شورای امنیت دعوت می‌کند تا اطلاعات مرتبط و نظراتشان در مورد این طرح ها را ارائه نمایند، کمیسیون مشترک را تشویق می نماید که توجه مقتضی به هریک از این اطلاعات و نظرات مبذول داشته، و درخواست می‌کند که کمیسیون مشترک توصیه‌های خود در مورد این طرح ها را ظرف ۲۰ روز کاری (یا در صورت تمدید، ظرف ۳۰ روز کاری)به شورای امنیت ارائه دهد؛ ۱۸٫ درخواست می‌کند از دبیرکل،به منظور حمایت از اجرای برجام، که تدابیر اجرایی لازم را برای تسهیل برقراری ارتباط میان دولتهای عضو و بین شورای امنیت و کمیسیون مشترک از طریق ترتیبات عملی مورد توافق اتخاذ نماید؛ ۱۹٫ درخواست می‌کند از آژانس و کمیسیون مشترک که به نحو مشخص شده در برجام، هرجا مقتضی بود، رایزنی و تبادل اطلاعات نمایند، و همچنین درخواست می‌کند که دولتهای صادرکنندهمنطبق باپیوست ۴ برجام، با کمیسیون مشترک همکاری کنند؛ ۲۰٫ از کمیسیون مشترک درخواست می‌کند بررسی طرح ها برای انتقال و فعالیت‌های مصرح در بند ۲ از پیوستبرا هرگاه با این قطعنامه و مفاد و اهداف برجام همخوان باشد،با دید توصیه به تائید بررسی نماید، تا امکان انتقال اقلام، مواد، تجهیزات، کالاها و فناوری‌های لازم برای فعالیت‌های هسته‌ای ایران ذیل برجام فراهم شود، و تشویق می‌کند کمیسیون مشترک را تا رویه‌هایی برای کسب اطمینان از بررسی با جزئیات و کامل چنین طرح هایی ایجاد کند؛
