نوآوری اجتماعی (Social innovation)، به مجموعه از تعاریف، خط‌مشی‌ها و اعتقاداتی گفته می‌شود که به‌موجب آن سطح جامعه مدنی ارتقاء پیدا می‌نماید. نوآوری اجتماعی در سه سطح محصول، خدمت و راهکار تعریف‌شده و موجب می‌شود تا چالش‌ها و مشکلات اجتماعی توسط خود جامعه شناسایی و در خصوص رفع آن گام برداشته شود.

نوآوری‌های اجتماعی نخست باهدف مشارکت مردم در خصوص مسائل تأمین اجتماعی پدیدار می‌گردد و سپس این نوآوری‌ها شیوه‌های انتفاعی را برای حیات خود تدارک دیده و پس‌ازآن این نوآوری‌ها را تبدیل به مدل‌های کسب درآمد می شوند.

نمونه‌های بسیار موفقی در خصوص نوآوری‌های اجتماعی در کشورهای درحال‌توسعه به چشم می‌خورد، به‌طور مثال گرامین بانک، یک موسسه مالی و اعتباری در کشور بنگلادش است، که خدمات مالی و اعتباری خرد را به بیکاران و تاجران فقیر ارائه می‌نماید. این نوآوری اجتماعی که به نام Microcredit شناخته می‌شود امروزه در آمریکا، آفریقا، آسیا و آسیای غربی در حال فعالیت بوده و علاوه بر خدمات اجتماعی نوآورانه موجبات پویایی، امیدبخشی و تلاش را مهیا می‌نماید به‌گونه‌ای که خالق این نوآوری اجتماعی برنده جایزه صلح نوبل جهانی شده است.

درهرحال باید توجه داشت که نوآوری‌های اجتماعی زمانی می‌تواند به اهداف خیرخواهانه و توسعه گرانه خود دست پیدا نماید که نخست به‌جای خلق محصول، خدمت و مدل جدید، ازآنچه موجود است برای خلق اثری جدید استمساک نماید و دوم آنکه باید شرایطی مهیا شود که مشارکت همه‌جانبه اعضا برای برخورداری از آن نوآوری اجتماعی جلب گردد و در آخر آنکه این نوع نوآوری‌ها باید از پتانسیل موجود استفاده نموده و از روابط محکمی میان اعضا بهره گیرد و از پراکنده‌کاری اجتناب کند.

لذا برای راه‌اندازی یک استارتاپ با موضوع نوآوری اجتماعی با توجه به تعارف فوق می‌توان گفت عناوین متعددی قابل پیش‌بینی است، جامعه مدنی، جامعه سلامت، جامعه کارگران، جامعه فقرا، جامعه معلولین و جوامع آسیب‌پذیر بهترین گزینه‌های موجود برای ایجاد یک خدمت اجتماعی به‌صورت نوآورانه است، هرچند که ارائه این خدمات در سطوح بالاتر نیز بلااشکال است اما آنچه در بطن موضوع این‌گونه خدمات جای دارد، ارائه خدمات جهت مرتفع نمودن مشکلات اقشار کم‌توان است.

در پایان امید است در استارتاپ ویکند نوآوری اجتماعی که در دانشگاه خواجه نصیر به‌زودی برگزار خواهد شد شاهد ارائه موضوعات مناسب و کاربردی باشیم . ان‌شاءالله