همانگونه که میدانید، ۲۵ بهمن ماه سال جاری مصادف بود با اختتامیه ۵مین جشنواره وب ایران، که بنده به عنوان مشاور حقوقی و جزء یکی از حامیان تجاری و معنوی در آن شرکت داشتم، چندی پیش به پیشنهاد یکی از دوستان در مجله ماه به ماه مصاحبه ای در خصوص برگزاری این جشنواره با اینحانب ترتیب داده شد، که امروز این نشریه به صورت دیجیتالی منتشر شده است، از اینرو برای مطالعه این مصاحبه میتوانید اینجا را کلیک کنید، همچنین برای مطالعه کل مجله می توانید اینجا را کلیک نمایید.

بی صبرانه منتظر نقطه نظرات ارزنده شما هستم

۱ – لطفاً ابتدا خودتان را به طور کامل برای خوانندگان مجله معرفی کنید:
به نام خدا، محمدجعفر نعناکار، کارشناس ارشد حقوق بین‌الملل و مشاور حقوقی و وکیل دادگستری هستم و امسال به عنوان مشاور حقوقی جشنواره وب ایران در خدمت دوستان به انجام وظیفه می‌پردازم.
۲ – نظر شما درباره نحوه برگزاری پنجمین جشنواره وب ایران چیست؟
بی تردید در برگزاری هر برنامه ای فراز و فرودهایی وجود دارد، که برگزاری جشنواره وب ایران نیز از این امر مستثنی نسیت، اما به عنوان یک کارشناس حقوقی و فعال در فضای مجازی، معتقدم این جشنواره با عنایت به اهداف و کارکرد خود یکی از بهترین جشنواره های داخلی است و حتی گوی سبقت را از دیگر جشنواره های دولتی ربوده است، به گونه ای که روح مشارکت و همکاری در این جشنواره به درستی به منصه ظهور رسیده است، جشنواره ای که به همت فعالان صنعت وب در شاخه های گوناگون برگزار می‌گردد و عمری ۵ ساله را طی نموده و این زمان عمر، برای حیات یک جشنواره زمانی بس طولانی است که نشان دهنده موفقیت‌های آن می‌باشد. لذا ما تمام همت خود را در دبیرخانه جشنواره وب، جهت تعالی آن، به کار برده و پذیرای نقدها و پیشنهادات معقول و منطقی دوستان برای برگزاری هر چه بهتر جشنواره هستیم.
۳ – وضعیت حقوقی وب‌سایت‌های ایران چگونه است؟
وضعیت حقوقی وب در دنیای امروز دارای فضایی پیچیده است، و این امر باید در هر کشور با عنایت به قوانین و عرف همان کشور بررسی گردد، از زاویه ای دیگر فضای وب مرز جغرافیایی نمی‌شناسد لذا شناخت قوانین بین‌المللی، کنوانسیون‌ها و معاهدات دو یا چند جانبه و اشراف به مسائل حقوقی داخلی برای بررسی این وضعیت بسیار حائز اهمیت است. متأسفانه وضعیت حقوقی وب سایت‌های ایرانی در جایگاه مناسبی قرار ندارد، عدم آگاهی مدیران، ناشران، کاربران و دست اندر کاران محتوای دیجیتال آن هم در فضای وب مشکل را دو چندان نموده است، از طرفی جامعه وب ایران با کمبود حقوقدان متخصص در این زمینه رو برو است و این نیز، داستان را پیچیده تر می‌نماید. اما در حرکتی رو به جلو جشنواره وب ایران در بخش داوری حوزه حق نشر را نیز تعریف نموده و سایت‌ها نیز در این زمینه داوری می‌شوند و طبق برنامه های تعریف شده نیز در نظر است تا مسائل حقوقی مرتبط با این زمینه‌ها نیز معرفی و به علاقه‌مندان آموزش داده شود، به هر حال شخصاً معتقدم ما نیازمند وب معتبر فارسی هستیم، تا بتوانیم با اعتبار خود سطح و جایگاه خود را در جهان بالا ببریم.
۴ – وضعیت آشنایی مردم و کاربران اینترنتی با مسائل حقوقی چگونه است؟
همان‌گونه که پیش از این عرض کردم، وضعیت آشنایی مردم و کاربران اینترنت در خصوص مسائل حقوقی راضی کننده نیست، البته به طور کلی سواد حقوقی مردم در کشور متأسفانه خوب نبوده و عدم مراجعه به مشاوران حقوقی همواره موجب ایجاد مشکلات برای مردم می‌گردد، این وضعیت، برای کاربران و فعالان صنعت وب نیز تسری یافته، عدم آگاهی از قوانین مرتبط با وب و نشر، حریم خصوصی، قراردادهای واسط کاربری، علائم تجاری، ثبت ابداعات و تجاری سازی و مسائلی از این قبیل همواره مشکلاتی را برای فعالان عرصه وب به وجود می‌آورد که امیدوارم این مشکلات با مراجعه دوستان به مشاوران و کارشناسان کمتر و کمتر شود.
۵ – سالانه به چند پرونده در رابطه با اینترنت و فضای مجازی رسیدگی می‌کنید؟
بهتر است سؤال بفرمایید که به چند پرونده مشاوره می‌دهم و یا جهت استیفای حقوق آنان تلاش می‌کنم زیرا امر رسیدگی امری قضایی است و در بالاترین سطح بنده توانایی داوری در این گونه موارد را دارم و امر رسیدگی در محاکم قضائی صورت می‌پذیرد، اما در کل سالانه تعداد پرونده‌هایی که در خصوص علائم تجاری، ثبت اختراعات، نگارش قوانین و مقررات، مسائل مرتبط با حریم خصوصی، اسرار تجاری و نشر محتوا به اینجانب ارجاع می‌گردد بسیار زیاد است و این امر نشان دهنده پویایی این فضا و جوان بودن آن می‌باشد.
۶ – به نظر شما وضعیت رعایت کپی رایت در فضای مجازی پیشرفت کرده است؟ یا پسرفت؟! چه راهکارهایی برای رفع مشکل کپی رایت در ایران دارید؟
وضعیت کپی رایت یا بهتر است بگوییم حق نشر در فضای مجازی امری چالش بر انگیز در تمام نقاط جهان است به گونه ای که در برخی کشورها این امر بسیار مشکل ساز شده و در برخی دیگر از کشورها این حقوق به رسمیت شناخته نمی‌شود، در مقابل حق نشر، قوانین دیگری نیز به صورت انشقاقی ایجاد شده مانند مالکیت عمومی، استفاده منصفانه ، انتشار بدون حق مالکیت و مانند آن، در این میان رشته ای تخصصی برای حفاظت و حضانت از حقوق متصوره دیجیتالی وجود دارد به نام مدیریت حقوق دیجیتال که کمک می‌کند تا صاحبان حق بتوانند به بهترین نحو ممکن از دارایی‌های خود در فضای مجازی محافظت نمایند و صد البته پیش از تصویب قانون و اجرای آن در هر زمینه ای نیازمند فرهنگ سازی و آموزش می‌باشیم، که به آن بهداشت حقوقی می‌گوییم، متأسفانه بهداشت حقوقی در ایران ضعیف است و ما باید برای توسعه آن بکوشیم، از این‌رو وضعیت حق نشر در ایران نیز جایگاه مناسبی ندارد، اما اقدامات خوبی در این زمینه انجام شده است به گونه ای که فعالان وب به روش‌های مختلفی می‌توانند آثار خود را ثبت نمایند و این امر موجب خواهد شد تا سوء استفاده از دارایی‌های معنوی به حد اقل برسد.
۷ – اولین بار از چه طریقی با جشنواره وب ایران آشنا شدید؟
بنده سال‌هاست جشنواره وب را به علت نوع کار و فعالیت خود دنبال می‌نمایم البته این امر برای دیگر جشنواره های داخلی هم صدق می‌کند.
۸ – نظر کلی شما درباره برگزاری جشنواره های وب ایران چیست؟ و اهمیت این جشنواره‌ها را در چه چیزی می‌بینید؟
در خصوص جشنواره وب ایران که به اعتقاد من می‌بایست در سالیان آتی به جشنواره وب معتبر ایران تبدیل گردد، موضوع مشارکت همگانی از جایگاه ویژه ای برخوردار است البته نقد بسیاری هم وجود دارد اما وجود خود نقد به ما هو نقد، نشان دهنده جایگاه آن در میان فعالان وب فارسی است زیرا اگر این جشنواره از اعتبار و اهمیت برخوردار نمی‌بود نقدی هم به آن زده نمی‌شد، مشارکت همگانی در حوزه های مختلف، غیر انتفاعی بودن آن و تعلق آن به همه برای همه، بسیار حائز اهمیت است، از این‫رو تمامی متخصصان این صنعت می‌بایست کمر همت را برای تعالی جایگاه وب ایران بسته و در کنار هم و نه در مقابل هم به این فضا و این روند کمک نموده و برای توسعه آن بکوشند انشاءالله‬